کلمه RAID مخفف عبارت Redundant Array of Independent ِِِDisks به معنای آرایه های اضافی دیسک های مستقل و مجزاست. این تکنولوژی روشی برای ذخیره داده های یکسان در چند هارد دیسک مستقل برای محافظت از داده ها در صورت خرابی درایو می باشد با این حال، تمام سطوح RAID افزونگی ارائه نمی دهند.
ذخیره سازی RAID از چند هاردیسک به منظور افزایش خطاپذیری، بهبود عملکرد و کارایی و افزایش ظرفیت ذخیره سازی در یک سیستم استفاده می کند. این روش برخلاف دستگاههای ذخیره سازی قدیمی است که فقط از یک هارددیسک واحد برای ذخیره داده استفاده می کنند.
RAID به شما این امکان را می دهد تا داده های مشابه را بطور موقت (در چند مرحله) به روشی متعادل برای بهبود عملکرد کلی ذخیره کنید. درایوهای RAID اغلب در سرورها استفاده می شوند معمولاً برای کامپیوترهای شخصی لازم نیست.
تفاوت RAID و انتخاب نوع آن به تعداد هارد ها، اهمیت اطلاعات موجود، روش بازیابی اطلاعات و در نهایت کارایی و سرعتی که به آن نیاز داریم بستگی دارد.
تکنیکهای ذخیره سازی RAID
Striping: کنترلر فایل ها و داده ها را قطعه قطعه کرده، و آنها در هارد دیسک ها دخیره می کند.
Mirroring: تکنیکی برای نوشتن یک کپی از اطلاعات به طور همزمان بر روی چند هارد دیسک است. این تکنیک باعث جلوگیری در از بین رفتن اطلاعات میشود. اگر یکی از دیسک ها خراب شود، داده ها از دیگری خوانده می شوند.
Parity:همانند تکنیک Striping اطلاعات به بخشهای مساوی قطعه قطعه می شوند. همچنین یک کد parity تولید و در یک یا چند هارد دیسک ذخیره میشود. اطلاعات parity به سیستم RAID اجازه میدهد در صورتی که اطلاعات هارد دیسک دچار مشکل شده باشد، آنها را شناسایی و بازسازی کند.
تکنولوژی RAID، بر اساس این سه تکنیک striping، mirroring، parity و یا ترکیبی از این سه می باشد.
نحوه عملکرد RAID
با استفاده از تکنولوژی رید، داده ها را می توان در یک یا چند دیسک در همان آرایه آینه کرد، به طوری که در صورت عدم موفقیت یک دیسک، داده ها حفظ می شوند. RAID همچنین به منظور بهبود عملکرد، امکان خواندن یا نوشتن را به بیش از یک دیسک در همان زمان ارائه می دهد.
در این چیدمان، داده ها به بخش هایی که به دیسک های مختلف موجود در آرایه ارسال می شوند، شکسته می شوند و باعث افزایش سرعت کار می شوند. یک آرایه RAID معمولی از چندین دیسک استفاده می کند که به نظر می رسد یک دستگاه واحد هستند بنابراین می توانند ظرفیت بیشتری برای ذخیره سازی نسبت به یک دیسک واحد داشته باشند.
سطح استاندارد RAID
دستگاه های RAID بسته به تعادل مطلوب بین عملکرد و تحمل خطا ، از معماری های مختلفی به نام سطح استفاده می کنند. سطح RAID نحوه توزیع داده ها در درایوها را توصیف می کند. سطح RAID استاندارد شامل موارد زیر است:
RAID 0 یا Disk Striping
دادها را به قسمت های مساوی تقسیم کرده به نام Striping و هر قسمت را در یک دیسک ذخیره می کند. از این RAID برای افزایش عملکرد و کارایی دستگاه ها استفاده می شود اما قابلیت Fault Tolerance یا خطاپذیری ندارد، اگر یک درایو خراب شود ، تمام داده های موجود در آرایه از بین می روند.
RAID 1 یا Disk Mirroring
پرکاربردترین نوع RAID، رید یک می باشد. در رید 1 RAID حداقل به 2 هارددیسک برای راه اندازی نیاز است. به این صورت که هر چیزی که در دیسک 1 نوشته شود همزمان در دیسک 2 کپی می شود. در این روش ما خطاپذیری داریم واگر یک دیسک دچار مشکل شود و اطلاعات آن از بین برود ما همان اطلاعات را در دیسک دیگر ذخیره داریم بدین ترتیب سيستم متوقف نشده و به کار خود ادامه خواهد داد . در این نوع RAID سرعت خواندن اطلاعات همزمان به دلیل خوانده شدن از روی 2 هارد بالاست. اما سرعت نوشتن با توجه به اینکه باید داده ها 2 بار نوشته شود پایین می باشد.
RAID 2 یا Error-correcting coding
یک پیاده سازی معمولی نیست و به ندرت مورد استفاده قرار می گیرد ، داده ها را در سطح بیت ذخیره میکند. در این نوع از RAID به حداقل 6 دیسک نیاز است. امروزه خود هارد دیسکها از Error Correcting Code ها استفاده میکنند، نیازی به پیاده سازی این چنین کدهای بازیابی خطا نمی باشد.
RAID 3
این نوع RAID در سطح بایت انجام می شود و نمی تواند چندین درخواست را همزمان ارائه دهد ، به این دلیل که در فرایند I\O یکبار همه دیسک ها خوانده می شوند و همین موضوع باعث کاهش کارایی می شود. با صدمه دیدن یک دیسک کل سیستم دچار مشکل می شود و این روش به ندرت مورد استفاده قرار می گیرد.
RAID 4
در ساختار Striping, RAID 4 بصورت Block Level انجام می شود و همچنین یک دیسک بصورت اختصاصی برای Parity استفاده می شود نقطه ضعف سطح 4 این است به دلیل ذخیره کردن همه بیتها در یک دیسک، آن دیسک بسیار فعال بوده و درخواست ذخیره دادههای جدید باید در صف نوشتن قرار گیرند. به این ترتیب سرعت نوشتن دادهها کم بوده ولی سرعت خواندن مناسبی دارد.
RAID 5
در رید 5 RAID علاوه بر خطا پذیری سرعت و کارایی به مراتب بیشتر می باشد و حداقل به 3 هارددیسک نیاز دارد. داده ها زمانیکه بر روی دیسک اول و دوم نوشته می شوند همزمان با انجام محاسباتی روی داده با نام Parity آن را بر روی دیسک سوم ذخیره می کند که این Parity برای بازیابی اطلاعات در صورت بروز مشکل استفاده می شود در صورتیکه یکی از هارد دیسک های ما دچار مشکل شود ، میتوان یک هارددیسک جدید روی سرور قرار داد و دیتا روی آن شروع به ریکاور شدن میکند.
RAID 6
ذخیرهسازی اطلاعات مانند RAID 5 است با این تفاوت که این RAID از دو بیت افزونه استفاده میکند یعنی Parityرا دوبار و با دو شیوه مختلف محاسبه کرده و روی دو هارد دیسک مختلف ذخیره می کند. حداقل تعداد هارد دیسک های که برای پیاده سازی این نوع RAID مورد نیاز است از RAID Level 5 بیشتر است. در RAID 6 در صورت از دست رفتن 2 هارددیسک امکان بازیابی اطلاعات وجود دارد. با این حال به دلیل وجود یک دیسک بیشتر، سرعت خواندن و نوشتن نسبت به RAID5 کاهش یافته و امکان بازیابی افزایش مییابد.
RAID 10
در این رید حداقل 4 هارددیسک نیاز است و از ترکیب دو RAID 1 و RAID 0 استفاده شده با این تفاوت که ابتدا دادهها در RAID 0تکه تکه شده سپس بر روی هارد دیسک ها به صورت کپی شده و mirror (RAID1) ذخیره میشوند اطلاعات نسبت به RAID 5سریع تر بازسازی می شوند و سرعت خواندن و نوشتن بالاتر می باشد.
برخی از دستگاه ها بیش از یک سطح را در یک حالت ترکیبی استفاده می کنند نمونه هایی از سطح RAID غیر استاندارد شامل موارد زیر است:
RAID 01
که ابتدا دادهها کپی یا mirror شده یعنی RAID1 سپس این دادهها هر یک به صورت مجموعه تکههای داده یعنی RAID0 در هاردیسک ها ذخیره میشوند.دو نوار RAID 0 ایجاد می شود و یک آینه RAID 1 روی آنها ایجاد می شود. این روش برای سیستمهایی که به کارایی بالا بدون توجه به حداکثر اطمینان نیاز داشته باشند مورد استفاده قرار می گیرد.
RAID 50
این نوع RAID از ترکیب RAID 0 با RAID 5 می باشد که نیاز به حداقل 6 هارددیسک دارد. در این روش یک Parent Riad 0 و Sub Raid از نوع Riad 5 داریم و برای سیستمهایی که عملیات نوشتن زیادی بر روی هاردها دارند بسیار مناسب است. حفاظت از سلامت اطلاعات و همچنین قابلیت بازیابی آن نسبت به RAID 5 به مراتب بیشتر است.
RAID 60
این نوع RAID ترکیبی از RAID 0 و RAID 6 است و اطلاعات را بین دو دسته هارد که RAID 6 شده اند به صورت نواری توزیع می کند. برای راه اندازی این مدل از RAID حداقل به 8 هارد نیاز است.